Ταξίδι στο Θιβέτ και Νεπάλ πραγματοποίησε από 4 έως 21 Απριλίου ο ΕΟΣ Φυλής με σκοπό την ανάβαση στα 6.500μ. στο Έβερεστ,του υψηλότερου όρους του κόσμου.Σ’αυτό έλαβε μέρος και ο γράφων,μέλος του Συλλόγου Πεζοπορίας Ορειβασίας Τρικάλων,τρικαλινός αλπινιστής και ταξιδευτής του κόσμου.

Το ταξίδι άρχισε με μια μεγάλη νυκτερινή περιήγηση στο Αμπού Ντάμπι των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων.Το Αμπού Ντάμπι,σύγχρονη αραβική μεγαλούπολη με ουρανοξύστες,κτίρια και λεωφόρους αμερικανικού τύπου δεν θυμίζει σε τίποτε την κλασική αραβική αρχιτεκτονική.Τα μεγάλα τεμένη όμως είναι αριστουργήματα ισλαμικής τέχνης.

Το ταξίδι συνεχίστηκε στην πόλη Τσεγκντού(Chegdu),κινεζική μεγαλούπολη,πρωτεύουσα της επαρχίας Σιτσουάν.Πόλις μάλλον άχαρη και μουντή με ψηλά κτίρια χωρίς αξιόλογη αισθητική,χαρακτηριστική της σύγχρονης καταναλωτικής Κίνας.Μόνον στους παραδρόμους των λεωφόρων μπορεί ο επισκέπτης να δει το άλλο πρόσωπο της Κίνας,το πραγματικό και στερημένο με την φτώχεια της και τις στοιχειώδεις υποδομές,απόδειξη οτι η Κίνα,παρόλα τα κεφάλαια που έχει συγκεντρώσει και παρόλη την εξωστρέφεια της οικονομίας της,έχει πολύν ακόμη δρόμο να διανύσει για να πλησιάσει το επίπεδο της Δύσης.

Η ομάδα στην Τσεγκντού είχε την ευκαιρία να επισκεφθεί έναν εξαίσιο ταο’ι’στικό ναό,της αρχαίας θρησκείας των Κινέζων,του Ταο’ι’σμού,ο οποίος πιστεύει οτι ο κόσμος κυβερνάται από θετικές δυνάμεις(γιν) και τα αντίθετά τους(γιαν) με τελικό αποτέλεσμα την Αρμονία,υπέρτατη αρχαία κινεζική αξία,όπως δίδαξε πριν 2.500 χρόνια ο μέγας φιλόσοφος Λάο Τσε.

Την 7|4 φθάσαμε στην πρωτεύουσα του Θιβέτ την Λάσα,πρωτεύουσα του θιβετιανού βουδισμού.Το Θιβέτ έχει εξαπλάσια έκταση από την Ελλάδα,πληθυσμό 6.000.000 κατοίκους και η Λάσα 400.000 κατοίκους.Η πόλη διακρίνεται σε παλαιά και νέα με την παλαιά να διατηρεί την παραδοσιακή θιβετιανή αρχιτεκτονική,διώροφες λευκές κατασκευές με μια καφετιά ρίγα γύρωθεν του επάνω μέρους,το ιερότερο χρώμα του βουδισμού,το χρώμα της γης.Η ομάδα εεπισκέφθηκε το δεκατριώροφο ανάκτορο Potala(Πόταλα),σύμβολο του Θιβέτ και πανάρχαιο πολιτικό και θρησκευτικό κέντρο ήδη από τον 7ο αιώνα,οπότε εισήχθη ο βουδισμός στην χώρα.Εκεί είναι ενταφιασμένοι όλοι οι Δαλά’ι’ Λάμα(ανώτατος θρησκευτικός ηγέτης)και ευρίσκονται τα σημαντικότερα αγάλματα και αναθήματα της πίστης.Σημαντικός επίσης είναι και ο ναός Jokhang του 7ου αιώνα επίσης,μνημείο αρχιτεκτονικής και καθημερινός τόπος λατρείας αμέτρητων πιστών με το τυπικό βουδιστικό τελετουργικό,απόδειξη της βαθειάς θρησκευτικότητος των θιβετιανών.

Το Θιβέτ ήταν από τα αρχαιότερα βασίλεια των Ιμαλα’ί’ων.Κατά τον 7ο αιώνα όμως,ο θάνατος του διαδόχου οδήγησε στην πολυδιάσπαση του βασιλείου μέχρι τον 17ο αιώνα,οπότε ο 5ος Δαλά’ι’ Λάμα κατόρθωσε να ενώσει ξανά το Θιβέτ και να συγκεντρώσει στα χέρια του πολιτική και θρησκευτική εξουσία με σύμβολο το δημιούργημά του το ανάκτορο Πόταλα.Έκτοτε οι Δαλά’ι’ Λάμα κυβερνούσαν το Θιβέτ ηγούμενοι ενός λαού απόλυτα αφοσιωμένου στην θρησκεία του μέχρι το 1952,οπότε το Θιβέτ κατεκτήθη από την κομμουνιστική Κίνα υπό το ψευδές και απίστευτης αναισχυντίας σύνθημα»κάτω η θρησκευτική δικτατορία του Θιβέτ» και ο Δαλά’ι’ Λάμα κατέφυγε στην Ινδία.Οι σημερινοί Θιβετιανοί διατηρούν αλώβητη την θρησκεία και τον τρόπο ζωής τους,είναι πτωχοί και υπερήφανοι και πήραν από την Κίνα όση τεχνογνωσία και τεχνολογία θέλησε η ίδια να τους δώσει.Υπάρχουν κάποια ανεκτά ξενοδοχεία και εμπόριο,πλην όμως το οδικό δίκτυο παραμένει πτωχό και η γεωργία επί το πλείστον χειρωνακτική.Στο σημείο αυτό ο γράφων σημειώνει αυτό που είδε και σε άλλα κατακτημένα έθνη σε άλλα ταξίδια του.Η απόσταση μεταξύ οικονομικής ανάπτυξης και ανεξαρτησίας είναι μικρή και αυτό το γνωρίζουν όλοι οι κατακτητές,γι’αυτό φροντίζουν να διατηρούν την απόσταση.

Ο θιβετιανού τύπου βουδισμός πλαισιώνει την ζωή του πιστού όλο το 24|ωρο και ο γράφων θεωρεί τον λαό αυτόν ως άγιο έθνος.Καλύπτουν ολόκληρες πλαγιές με κρεμάμενα επί συρμάτων μαντήλια όπου είναι γραμμένες προσευχές,ώστε ο άνεμος να τις πηγαίνει συνέχεια στους θεούς.Ο ίδιος ο βουδισμός είναι η θρησκεία της συμπόνοιας,της αλληλοβοήθειας και της αποφυγής των παθών,συγκρατεί τον βουδιστή από κακές πράξεις και κανείς πόλεμος δεν έγινε ποτέ για θρησκευτικούς λόγους.

 Στην συνέχεια του ταξιδιού μας η ομάδα την 8|4 ανέβηκε από τα 4.000μ. στα 4.800μ. από ώρα 10.00 έως 15.00 για εγκλιματισμό,έχοντας την ευκαιρία να θαυμάσουμε εκ του σύνεγγυς στο όρος Drak Yerpa πολλά μοναστήρια κτισμένα σε σπηλιές,πραγματικά η επιτομή του βουδιστικού μοναχισμού.

Την 9|4 η ομάδα επισκέφθηκε το μοναστήρι Drepung και από τα 3.700μ. ανέβηκε στα 4.100μ. από ώρα 09.00 έως 13.00μ.μ.Το μοναστήρι αυτό ιδρύθηκε τον 14ο αιώνα και είναι το μεγαλύτερο του Θιβέτ.Λειτουργεί ως θεολογική σχολή και μέχρι την κινεζική κατάκτηση είχε 10.000 μοναχούς.Σήμερα δεν επιτρέπεται να υπερβούν τους 700.Το κινεζικό καθεστώς φοβούμενο μην εξελιχθεί αυτό σε κέντρο αμφισβήτησης της κινεζικής εξουσίας έχει κηρύξει την περιοχή σε στρατιωτική ζώνη και έχει εγκαταστήσει στρατιωτική φρουρά,γι’αυτό και δεν μας επετράπη η ανάβαση ψηλότερα.Στο σημείο αυτό ο γράφων οφείλει να σημειώσει οτι κατά την διάρκεια της λεγόμενης Πολιτιστικής(sic)Eπανάστασης του Μάο Τσε Τουνγκ κατά την δεκαετία 1960, η οποία αποσκοπούσε απλώς στην καταστροφή του προ-κομμουνιστικού πολιτισμού και κουλτούρας,πολλά μοναστήρια καταστράφηκαν και όσα σώθηκαν οφείλεται στην αυτοθυσία των θιβετιανών,οι οποίοι έθεσαν εαυτούς προ των κινεζικών όπλων και ανάγκασαν το καθεστώς μερικώς να υποχωρήσει.

Την 10|4 διασχίσαμε 270χλμ.από Λάσα μέχρι την πόλη Gyantse(Γκιάντσε).Η διαδρομή  αυτή ήταν όντως μεγαλειώδης,η ομορφώτερη της αποστολής.Περιελάμβανε ψηλά βουνά και πεδιάδες ορεινής στέπας με αμέτρητα κοπάδια γιακ(μεγάλα βοοειδή των Ιμαλα’ί’ων)που έδιναν την εντύπωση οτι κάπως έτσι θα ήταν κάποτε οι μεσοδυτικές Πολιτείες των ΗΠΑ επί εποχής των βισώνων.Τεράστιοι παγετώνες κατέβαιναν από τις κορυφές έως χαμηλά και πάνω από όλα η πανέμορφη λίμνη Yadrok.

Η επόμενη 10|4 είχε άλλα 310χλμ. μέχρι την πόλη Shegar(Σεγκάρ) και περιελάμβανε επίσκεψη στο μοναστήρι Tashilmpo του 14ου αιώνα,ένα από τα σπουδαιότερα του Θιβέτ.Εκεί λατρεύονται ο Βούδας και όλοι οι θεοί του βουδισμού,οι οποίοι ονομάζονται επίσης βούδες,διότι ο θεός λέγεται buda.Π.χ. εκεί υπάρχει ο βούδας της Τύχης,της Γνώσης,της Συμπόνοιας,της Προσφοράς,της Γαλήνης κ.ά.,ο συνδυασμός των οποίων συγκροτεί τον βουδισμό,η κεντρική ιδέα του οποίου συνοψίζετα στην φράση»αποφύγετε τα πάθη».Η Μονή ευρίσκεται στην σημαντική πόλη Sigatse(Σίγκατσε).Η ομάδα την 10|4 ανέβηκε για εγκλιματισμό από τα 5.080μ. στα 5.350μ. από ώρα 16.00 έως 18.30μμ..

Τα 600χλμ.της διήμερης αυτής διαδρομής παρέχουν στον επισκέπτη την ευκαιρία να δει τον θιβετιανό τρόπο ζωής,έναν τρόπο πτωχό,σκληρό και ψυχρό.Η παντελής έλλειψη δασών και άνθρακα αναγκάζει τους κατοίκους να χρησιμοποιούν ως μόνο θερμαντικό τα περιτώμματα των βοοειδών,ακόμα και για φωτιά για μαγείρεμα.Το ψύχος του υψηλού υψομέτρου έχει γίνει δομικό στοιχείο του οργανισμού τους.Τα σπίτια είναι απλά,πετρόκτιστα ή πλινθόκτιστα και κτίζονται με ομαδική εργασία του χωριού.Οι καλλιέργειες είναι κυρίως πατάτες και ένα είδος κριθαριού και η αγροτική εργασία γίνεται χειρωνακτικά ή με γιακ και άλογα.Τα τρακτέρ είναι ελάχιστα και μικρά.Τα υψίπεδα του Θιβέτ υφίστανται τις συνέπειες του αναγλύφου των Ιμαλα’ί’ων.Οι νότιοι μουσώνες συγκρούονται με τον φράκτη των 9χλμ. των Ιμαλα’ί’ων,γυρνούν πίσω,ποτίζουν και πρασινίζουν την κοιλάδα του Γάγγη και μόνο κάτι ψιλά μένουν για το άτυχο Θιβέτ,το οποίο αρκείται στα ποτάμια του.Πολλά κοπάδια προβάτων και γιακ βρίσκουν επαρκή τροφή,κατά τα άλλα όμως το Θιβέτ εισάγει τα περισσότερα τρόφιμα και οι άνθρωποι είναι ηλιοκαμμένοι και ισχνοί.

Το χωριό Ρίγκμπου όπου περάσαμε την 12|4 μπορεί κατά μεταφοράν από τις ιστορίες του Φαρ Ουέστ να χαρακτηρισθεί ως Last Chance σημείο πριν εισέλθει κάποιος στην Φαρ Ηστ(Μακρυνή Άγρια Ανατολή).Από εκεί αρχίζει το Εθνικό Πάρκο Qomolungma(Τσομολάμα).Τσομολάμα είναι το αληθινό όνομα του Έβερεστ και από τούδε και στο εξής ο γράφων θα χρησιμοποιεί αυτό και όχι το αποικιοκρατικό Εβερεστ.Ο Άγγλος Everest από Νεπάλ ορμώμενος χαρτογράφησε το βουνό και κατόρθωσε να επιβάλει το όνομά του.Ο Άγγλος επίσης Mallory to 1924 προσπάθησε να το ανέβει από την νότια νεπαλέζικη πλευρά,αλλά πέθανε στην προσπάθεια.Το Τσομολάμα(Σαγκαρμάθα στα νεπαλέζικα)ανέβηκαν το 1953 ο Νεοζηλανδός Hillary με τον Νεπαλέζο Tenjing από νότια.H βόρεια θιβετιανή πλευρά,πολύ δυσκολώτερη,προσελκύει λιγότερους ορειβάτες.

Η ομάδα μας των 13 ορειβατών ανέβηκε οδικώς από πολύ δύσκολο χωματόδρομο επί 6 ώρες σε έα κατάλυμα υπό το όνομα Ρίμποκ στα 5.100μ. όπου και διανυκτερεύσαμε.

Η χιονόπτωση άρχισε την νύχτα.Το πρωί με την πρόγνωση του καιρού αρνητική,ήλθε η δυσάρεστη είδηση για την ομάδα.Η απανταχού παρούσα κινεζική Αστυνομία μας επέτρεψε να πάμε μόνο μέχρι την κατασκήνωση βάσης(base camp)και ούτε μέτρο παραπάνω.Πράγματι την13|4 και από ώρα 12.30 έως 19.30 πήγαμε μέχρι το base camp του Τσομολάμα και με διαφορά υψομέτρου από 5.100μ.έως τα 5.250μ. και την 14|4 επιστρέψαμε στην κωμόπολη Shegar για διανυκτέρευση.

Ο γράφων παραδέχεται οτι η αποστολή απέτυχε,δεδομένου οτι ο στόχος ήταν τα 6.500μ. Πλην όμως αυτό οφείλεται στις καιρικές συνθήκες και ίσως στην υπερβολική επιφυλακτικότητα των κινεζικών αρχών και όχι στην ομάδα,η οποία ήταν πολύ καλή σε ό’τι επιχείρησε.Αυτά συμβαίνουν.

Συνεχίζοντας(στενοχωρημένοι)το ταξίδι μαςτην 15|4 και από ώρα 11.00 έως 14.30πμ. και υψομετρική διαφορά από 4.100μ.έως τα 4.650μ. ανεβήκαμε το κάστρο Σεγκάρ ή μάλλον ό’τι απέμεινε από αυτό επί της πλαγιάς του βουνού,εντυπωσιακότατο όμως μαζί με το ομώνυμο μοναστήρι που υπάρχει εκεί.

Την 16|4 στην πεντάωρη διαδρομή προς την πόλη Νυαλάμ είχαμε μια από τις πλέον ευχάριστες εκπλήξεις του ταξιδιού.Στο πέρασμα Chalong Po και στα 5.100μ. μας περίμενε μια υπέροχη θέα των Ιμαλα’ί’ων με κορυφές άνω των 7.000μ.Στην Νυαλάμ η ομάδα πραγματοποίησε την τελευταία ανάβαση του ταξιδιού από τα 3.650μ. έως τα 4.100μ. και από ώρα 16.30 έως 18.00 με κάθετη ταχεία ανάβαση,απόδειξη του καλού πλέον εγκλιματισμού μας.

Οι ευχάριστες εκπλήξεις συνεχίστηκαν και την 17|4 κατά την διαδρομή από Νυαλάμ προς την συνοριακή πόλη Ζάγκμου.Το βαθύ φαράγγι Drechentag,από τα μεγαλύτερα του κόσμου με τα 160χλμ., το ορμητικό ποτάμι που το διατρέχει και το αρχέγονο δάσος με τους επιβλητικούς καταρράκτες του ήταν για μας το αποχαιρετιστήριο δώρο του Θιβέτ.

 Την 18|4 περάσαμε στο Νεπάλ.Με χαμηλό πλέον υψόμετρο και υψηλότερες θερμοκρασίες,η πεντάωρη διαδρομή μέχρι την μεγάλη πρωτεύουσα Κατμαντού στην υποτροπική και δασώδη νεπαλέζικη ύπαιθρο,πρώτον άλλαξαν τελείως τις εντυπώσεις μας σε σχέση με την ξηρή ορεινή στέπα του Θιβέτ και δεύτερον μας έδωσαν την ευκαιρία να δούμε τον υπαίθριο τρόπο ζωής και παραγωγής του Νεπάλ,πτωχή,κλασικά ασιατική,πλην ζωντανή.

Η Κατμαντού,μεγάλη και πολύβουη,διαθέτει τις πλατείες Patan και Darbar,όπου υπάρχουν μεγάλοι ινδου’ι’στικοί ναοί και πρώην παλάτια βασιλέων,χρονολογημένα από τον 7ο έως τον 17ο αιώνα,χώρος παγκόσμιας πολιτιστικής κληρονομιάς της Unesco.Εκεί υπάρχουν οι ναοί των βασικών θεοτήτων του ινδου’ι’σμού Σίβα,του θεού της Δημιουργίας που ταυτόχρονα καταστρέφει το Κακό στην Γη και του Βισνού,θεού της Προστασίας του Κόσμου.Δημιουργία-Προστασία και Καταστροφή του Κακού,αποτελούν την ηθική βάση του Ινδου’ι’σμού,θρησκείας άνω των 6.000 ετών,την οποία κανείς κατακτητής δεν κατάφερε να ξεριζώσει από την Μητέρα Ινδία.Κατά τα άλλα,το Νεπάλ,ενωμένο σε ενιαίο βασίλειο από τον 17ο αιώνα,το οποίο κατάφερε το 1805 να κρατήσει την Βρετανική Αυτοκρατορία έξω από τα σύνορά του,σήμερα είναι Κοινοβουλευτική Δημοκρατία και επικρατεί ηρεμία και συνεχής πρόοδος.

 Με την πτήση επιστροφής της 21|4 τελείωσε η περιπέτεια.Το Θιβέτ είναι μακρυνό,ψηλό,ψυχρό.Απαιτεί κόστος,ριψοκινδύνευση και ταλαιπωρίες,στις οποίες λίγοι Δυτικοί δέχονται να υποβληθούν.Είναι όμως ό’τι αγνότερο απέμεινε στον αμαρτωλό κόσμο μας.Είναι απόδειξη επίσης οτι υπάρχει ακόμη κάποια μαγεία στο καταναλωτικό παγκόσμιο χωριό μας.Συνιστά την επιτομή όλων των ανατολικών θρησκειών και κουλτούρας,που επιφανειακά και μόνον ένας Δυτικός,οποιοσδήποτε Δυτικός(μην γελιέστε επ’αυτού)μπορεί να γνωρίσει και ακόμη δυσκολώτερο στην καθημερινότητά του να εφαρμόσει.

Κλείνοντας την αφιέρωση,ο γράφων αυτά αποτίει φόρο τιμής στο άγιο έθνος του Θιβέτ και του εύχεται ευημερία,ελευθερία και παντοτινή ηθική καθαρότητα.

Ιωάννης Ξηρός