Αντιδράσεις έχει προκαλέσει ο αποκλεισμός ανάπηρων αθλητών (και) από τον φετινό Αυθεντικό Μαραθώνιο της Αθήνας, που πραγματοποιείται σήμερα. Ενώ ο ΣΕΓΑΣ επιτρέπει σε αθλητές με αγωνιστικό ή χειρήλατο αμαξίδιο να συμμετέχουν στα 5 και 10 χιλιόμετρα, θέτει περιορισμούς για την κανονική διαδρομή των 42 χιλιομέτρων, αφήνοντας μόνο μη ανάπηρους να σπρώχνουν τα αμαξίδια, δηλαδή να μη συμμετέχουν οι ανάπηροι αθλητές με ίδιες δυνάμεις, είτε να αγωνίζονται με το καθημερινό τους αμαξίδιο.
«Να αγωνίζεσαι με το καθημερινό σου αμαξίδιο είναι το ίδιο επιβλαβές με το να τρέχεις Μαραθώνιο με τακούνια, που είναι και στενά», σχολιάζει στην «Κ» ο Σπύρος Νταντανίδης της ομάδας «Cool Crips», που δραστηριοποιείται στην ευαισθητοποίηση του ευρέος κοινού για την αναπηρία.
Ο ΣΕΓΑΣ αιτιολογεί την απόφασή του επικαλούμενος τη μορφή της διαδρομής, τη μεγάλη συμμετοχή δρομέων, τη διαμόρφωση των υποδομών – λειτουργιών για την ταυτόχρονη διεξαγωγή αγώνων την ίδια ημέρα που επιτρέπουν την ασφάλεια μόνο των δρομέων χωρίς αγωνιστικά αμαξίδια. Ο Σπύρος Νταντανίδης επισημαίνει ότι οι αθλητές με τα χειρήλατα αμαξίδια καταγράφονται συνήθως ως παράλληλες συμμετοχές σε άλλους Μαραθωνίους διότι αναπτύσσουν πολύ μεγάλες ταχύτητες, ενώ τα αγωνιστικά συμμετέχουν ισότιμα. «Ο Μαραθώνιος με αγωνιστικό αμαξίδιο αποτελεί παραολυμπιακό άθλημα, που μάλιστα πραγματοποιήθηκε με μεγάλη επιτυχία το 2004 στην ίδια ακριβώς διαδρομή!», υπογραμμίζει.
Λύσεις υπάρχουν
Θεωρώντας την απόφαση του ΣΕΓΑΣ «μισαναπηρική δικαιολογία», ο κ. Νταντανίδης λέει πως οι ανάπηροι αθλητές χειρήλατων ή αγωνιστικών αμαξιδίων μπορούν να συμμετέχουν αυτόνομα κάνοντας πρώτοι την εκκίνησή τους ώστε να μην αναπτύξουν ταχύτητα πάνω στους άλλους αθλητές. «Αυτό μπορεί να το διασφαλίσει μια οργανωτική επιτροπή, αρκεί να το θέλει και να παραδειγματιστεί από αθλητικά δρώμενα όπως ο Μαραθώνιος της Βοστώνης ή, για να μην πάμε τόσο μακριά, όπως ο Νυχτερινός Ημιμαραθώνιος Θεσσαλονίκης», επισημαίνει.
Από το 2013, ανάπηροι αθλητές όπως ο Αλέξανδρος Ταξιλδάρης, ο Μάκης Καλαράς, η Κατερίνα Σαράντη, ο Νίκος Ρούσσος, ο Χρήστος Μελέτης και άλλοι προσπαθούν να λάβουν μέρος, συναντώντας πάντα εμπόδια, σύμφωνα με τον συνιδρυτή των «Cool Crips». «Πέρσι, στον Μαραθώνιο του 2022, η Κατερίνα Σαράντη προσπάθησε να τρέξει με το χειρήλατό της παρά την απαγόρευση. Αυτό που συνέβη, ήταν ότι την απείλησαν πως θα τη βγάλουν σηκωτή αν λάβει μέρος στην εκκίνηση και της υποσχέθηκαν ότι θα μπορεί να συμμετάσχει κανονικά στον επόμενο ώστε να φύγει και να αποσοβηθεί το γεγονός. Το 2023 έφτασε και είμαστε στο ίδιο σημείο, επιβεβαιώνοντας την υποτιμητική συμπεριφορά προς την κοινωνική ομάδα των αναπήρων. Παράλληλα, το 2023 και 7 μέρες πριν από τον Αυθεντικό Μαραθώνιο, η Κάθριν Ντεμπρούνερ και ο Μαρσέλ Χουγκ, ανάπηροι αθλητές από την Ελβετία, κάνουν ρεκόρ με τα χειρήλατά τους στον Μαραθώνιο της Νέας Υόρκης. Λέτε αυτοί οι αθλητές να μη θέλουν να τρέξουν και στη γενέτειρα του Μαραθωνίου;».
«Μα τι θέλουν τώρα αυτοί να τρέξουν Μαραθώνιο;»
Το χοντροκομμένο ερώτημα ακούγεται συχνά, σύμφωνα με τον κ. Νταντανίδη. «Η απάντηση είναι πολύ απλή. Γιατί είναι δικαίωμά μας. Είναι δικαίωμά μας να συμμετέχουμε στις καθημερινές δραστηριότητες όπου συμμετέχουν και όλοι οι υπόλοιποι, ώστε να μην αναρωτιόμαστε μετά αν υπάρχουν περισσότεροι ανάπηροι στο εξωτερικό, αφού εκεί βλέπουμε τόσους πολλούς έξω», απαντά.
Στην Ελλάδα, κοινωνικά και αρχιτεκτονικά εμπόδια δημιουργούν την αίσθηση της απουσίας ανάπηρων ατόμων από τον δημόσιο χώρο.
«Δεν αρκούν μεσοβέζικες λύσεις, όπως ότι “μπορείς να έρθεις με το καθημερινό σου αμαξίδιο ή να συμμετέχεις με ειδικό αμαξίδιο και συνοδό”», τονίζει ο Σπύρος Νταντανίδης. «Γιατί, στην πρώτη περίπτωση, τα 42 χλμ. σε ελληνικό δρόμο θα διαλύσουν το αμαξίδιο το οποίο μας κινεί καθημερινά, ενώ, στην άλλη, ενισχύεται το στερεότυπο ότι είμαστε πάντα εξαρτημένοι από μη ανάπηρους για να βγάλουμε εις πέρας οποιαδήποτε δραστηριότητα. Φυσικά, υπάρχουν και πολλά ανάπηρα άτομα τα οποία δεν θα μπορούσαν να συμμετέχουν χωρίς συνοδό και καλώς υπάρχει αυτή η δυνατότητα. Ομως υπάρχουν και ανάπηρα άτομα τα οποία θα μπορούσαν να το κάνουν και μόνα τους. Και έχουν κάθε δικαίωμα να το δοκιμάσουν», καταλήγει.